Gewerbesteuer, czyli podatek od działalności gospodarczej, jest jednym z podstawowych podatków, które muszą płacić przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą na terenie Niemiec. Jest to podatek lokalny, który jest naliczany przez gminy i stanowi istotne źródło dochodów dla samorządów. Pomimo że jest to podatek, który przedsiębiorcy płacą na rzecz lokalnych władz, jego obliczanie oraz zasady dotyczące składania deklaracji są określone przez przepisy ogólnokrajowe.
W niniejszym artykule omówimy, kiedy podatek Gewerbesteuer jest naliczany, kiedy został wprowadzony, jak należy składać zeznanie podatkowe (Gewerbesteuererklärung) i jakie są terminy obowiązujące przedsiębiorców.
1. Historia wprowadzenia Gewerbesteuer (Podatku od działalności gospodarczej)
Podatek od działalności gospodarczej w Niemczech, czyli Gewerbesteuer, ma długą historię sięgającą początku XX wieku. Wprowadzono go po raz pierwszy w Niemczech w 1919 roku jako sposób na finansowanie lokalnych samorządów. W szczególności miał on na celu pozyskiwanie funduszy na potrzeby gmin, które były odpowiedzialne za szereg lokalnych zadań publicznych, takich jak budowa infrastruktury, edukacja czy utrzymanie porządku publicznego.
Od czasu wprowadzenia tego podatku, jego struktura była wielokrotnie zmieniana, ale zasada jego naliczania pozostała zasadniczo niezmienna: podatek jest naliczany na podstawie dochodu przedsiębiorstwa, a płatnikiem jest firma prowadząca działalność gospodarczą. Różnice występują jedynie w stawce podatkowej, która zależy od gminy oraz wysokości dochodu przedsiębiorcy.
2. Kiedy podatek Gewerbesteuer jest naliczany?
Podatek Gewerbesteuer jest naliczany od dochodu przedsiębiorstwa. W przeciwieństwie do podatku dochodowego od osób prawnych (Körperschaftsteuer) czy podatku dochodowego od osób fizycznych (Einkommensteuer), podatek Gewerbesteuer jest podatkiem lokalnym, który nie jest ujednolicony na poziomie ogólnokrajowym. W związku z tym wysokość tego podatku zależy od miejsca, w którym przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą, a konkretnie od stawki określonej przez daną gminę.
a) Podstawa opodatkowania
Podstawą opodatkowania Gewerbesteuer jest dochód przedsiębiorstwa, który jest określany w oparciu o dochód netto (zdefiniowany przez przepisy podatkowe) po odliczeniu pewnych kosztów oraz dodatkowych kwot, które mogą wpłynąć na wysokość podatku. W obliczeniu dochodu podlegającego opodatkowaniu uwzględnia się dochód ze wszystkich rodzajów działalności gospodarczej – produkcyjnej, usługowej czy handlowej.
b) Stawki podatkowe
Stawka podatku Gewerbesteuer różni się w zależności od gminy. W Niemczech każda gmina ustala swoją tzw. stawkę mnożnika (Hebesatz), która jest stosowana do podstawy opodatkowania. W większości dużych miast stawka ta wynosi około 400% w stosunku do podstawy opodatkowania, co oznacza, że przedsiębiorcy w takich miastach płacą wyższy podatek. W mniejszych gminach stawki mogą wynosić od 200% do 350%, co sprawia, że podatek jest niższy.
c) Wyjątki i zwolnienia
Istnieją pewne wyjątki od opodatkowania tym podatkiem. Na przykład, przedsiębiorcy, którzy osiągają niewielkie dochody, mogą być zwolnieni z płacenia podatku lub mogą korzystać z ulg podatkowych. Dodatkowo, niektóre rodzaje działalności, takie jak działalność rolnicza, mogą podlegać innym przepisom podatkowym i być częściowo zwolnione z Gewerbesteuer.
3. Formularz Gewerbesteuererklärung – Jak złożyć zeznanie podatkowe?
Podobnie jak w przypadku innych podatków, przedsiębiorcy w Niemczech są zobowiązani do składania corocznych deklaracji podatkowych. W przypadku Gewerbesteuer należy złożyć specjalny formularz podatkowy, zwany Gewerbesteuererklärung.
a) Formularz Gewerbesteuererklärung
Formularz do złożenia zeznania podatkowego Gewerbesteuer jest dostępny na stronie internetowej niemieckich urzędów skarbowych. Jest to formularz, który wymaga podania szczegółowych informacji o dochodach i wydatkach przedsiębiorstwa. Do formularza należy załączyć dodatkowe dokumenty, takie jak:
Formularz Gewerbesteuererklärung jest składany przez przedsiębiorców działających na terenie Niemiec, zarówno niemieckich, jak i zagranicznych (w tym polskich firm działających na niemieckim rynku). Deklaracja musi być złożona w urzędzie skarbowym (Finanzamt) w gminie, w której firma prowadzi działalność gospodarczą.
b) Elektroniczne składanie deklaracji
W Niemczech obowiązuje system e-deklaracji, co oznacza, że przedsiębiorcy mogą składać formularz Gewerbesteuererklärung online przez system ELSTER (Elektronische Steuererklärung). System ten jest obowiązkowy dla przedsiębiorców, którzy są zobowiązani do składania zeznań podatkowych. Dzięki temu przedsiębiorcy mogą uniknąć błędów w formularzach oraz zaoszczędzić czas, wysyłając zeznanie drogą elektroniczną.
c) Dodatkowe formularze
W niektórych przypadkach przedsiębiorcy mogą być zobowiązani do wypełnienia dodatkowych formularzy w celu uwzględnienia ulg podatkowych lub innych specyficznych okoliczności (np. działalność prowadzona na różnych terytoriach). Mogą to być formularze związane z obliczaniem dochodu lub z odliczeniami, które należy wziąć pod uwagę przy obliczaniu podatku Gewerbesteuer.
4. Termin składania deklaracji i płatności podatku
Zeznanie podatkowe Gewerbesteuer należy złożyć do 31 maja roku następującego po roku podatkowym, za który składane jest zeznanie. W przypadku, gdy przedsiębiorca korzysta z pomocy doradcy podatkowego, termin składania deklaracji może zostać wydłużony do 28 lutego następnego roku.
a) Termin płatności
Po złożeniu Gewerbesteuererklärung, przedsiębiorca otrzymuje decyzję podatkową od gminy (Bescheid), w której określana jest wysokość należnego podatku. Podatek Gewerbesteuer jest płacony w kilku ratach, zwykle w czterech równych częściach (marzec, czerwiec, wrzesień i grudzień). Gminy mogą także ustalić różne zasady płatności w zależności od ich lokalnych regulacji.
b) Opóźnienia i odsetki
W przypadku niedotrzymania terminu składania deklaracji podatkowej lub opóźnienia w płatności podatku, przedsiębiorcy mogą zostać obciążeni karą finansową lub odsetkami za opóźnienie.
5. Podsumowanie
Gewerbesteuer, podatek od działalności gospodarczej w Niemczech, jest jednym z ważniejszych podatków lokalnych, który dotyczy przedsiębiorców prowadzących działalność na terenie Niemiec. Został wprowadzony w 1919 roku, a jego celem jest finansowanie wydatków gminnych. Podatek jest naliczany na podstawie dochodu firmy, a wysokość stawki podatkowej zależy od lokalizacji przedsiębiorstwa i obowiązujących stawek w danej gminie.
Przedsiębiorcy, zarówno niemieccy, jak i zagraniczni, w tym polskie firmy, muszą składać coroczne deklaracje podatkowe – Gewerbesteuererklärung. Formularz ten składany jest przez internet za pośrednictwem systemu ELSTER. Deklaracja musi być złożona do 31 maja roku następującego po roku podatkowym, a płatności dokonuje się w czterech ratach. Należy pamiętać, że podatek ten ma istotne znaczenie w niemieckim systemie podatkowym i przedsiębiorcy muszą być świadomi wymagań oraz obowiązków z nim związanych, aby uniknąć kar finansowych i zapewnić prawidłowe rozliczenie. Stawka podatku Gewerbesteuer jest różna w zależności od gminy, ponieważ każda gmina ustala własny mnożnik (Hebesatz), co może znacząco wpłynąć na wysokość obciążenia podatkowego dla firmy. Dodatkowo, przedsiębiorcy mogą skorzystać z różnych ulg i odliczeń, takich jak możliwość odliczenia części dochodów od podatku w zależności od wysokości zysku i struktury działalności.
Warto również pamiętać, że Gewerbesteuer ma bezpośredni wpływ na decyzje inwestycyjne i lokalizacyjne firm. Przy planowaniu działalności gospodarczej na terenie Niemiec, przedsiębiorcy powinni zwrócić uwagę na lokalne różnice w wysokości stawek podatkowych, ponieważ mogą one mieć duży wpływ na rentowność i koszty prowadzenia biznesu. Z tego powodu istotne jest, aby przedsiębiorcy regularnie konsultowali się z doradcami podatkowymi, którzy pomogą im zoptymalizować zobowiązania podatkowe związane z Gewerbesteuer.
Wnioskując, Gewerbesteuer jest nieodzownym elementem niemieckiego systemu podatkowego, który ma istotne znaczenie nie tylko dla niemieckich firm, ale także dla zagranicznych przedsiębiorstw działających na rynku niemieckim. Dbałość o terminowe i prawidłowe składanie deklaracji podatkowych oraz znajomość specyfiki tego podatku pozwala uniknąć problemów i efektywnie zarządzać zobowiązaniami podatkowymi.
Z firmą Fenixtax współpracujemy już od ponad 3 lat w zakresie obsługi kadrowej w Niemczech, współpraca przebiega sprawnie i bez zastrzeżeń
